In het structurele beeld van de gemeente Deventer is -net als bij het gros van de gemeenten- een stelpost ‘uitkomst onderzoek jeugdzorg’ opgenomen. Het opnemen van deze stelpost is geaccepteerd door de Provincie en het Rijk erkent op basis van onderzoek (AEF) dat het tekort structureel is.

Er volgt advies voor het Rijk welke mix van middelen en maatregelen er nodig is om het volledige tekort structureel te dekken. De verwachting is dat er pas in een nieuw regeerakkoord duidelijkheid is over structurele compensatie en aanpassing van het stelsel.

Het opnemen van de stelpost brengt een risico met zich mee omdat de extra middelen tot op heden niet structureel zijn opgenomen in het gemeentefonds.

Herijking gemeentefonds

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft op 2 februari de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) gevraagd om advies te geven over het voorstel van de fondsbeheerders voor de nieuwe verdeling van het gemeentefonds per 2023. Met het indienen van deze adviesaanvraag, zijn ook de voorlopige uitkomsten van de verdeling voor individuele gemeenten bekend gemaakt.

Ondanks het feit dat de voorlopige uitkomsten voor Deventer positief zijn (€41) per inwoner, is de volgende informatie van belang:

• De uitkomsten worden nog geactualiseerd:
  • Na ontvangst van het ROB-advies en consultatie van de VNG. Dat zal plaatsvinden op basis van geactualiseerde maatstafgegevens (de voorlopige uitkomsten vloeien voort uit onderzoeksgegevens 2017) en een geactualiseerde omvang van de clusters waaruit de verdeling is opgebouwd. Dit leidt tot verschuiving in de herverdeeleffecten.
  • Naast het gebruik van de meest actuele maatstafgegevens verwerken de fondsbeheerders dan de budgetmutaties (de zogenaamde taakmutaties) die in de periode tussen onderzoek en invoering van de nieuwe verdeling (2017-2022) hebben plaatsgevonden of zullen plaatsvinden.
• Er zal sprake zijn van een ingroeipad van maximaal €15 per inwoner per jaar voor zowel voordeel- als nadeelgemeenten. Dat is nu gemaximeerd op de jaren 2023 t/m 2026 (oftewel 4x €15 = €60 per inwoner)
• Er zal sprake zijn van een evaluatie van het verdeelmodel in 2025 met ingangsdatum 2027 (en het eventueel dan doorzetten van het ingroeipad)

Inmiddels is bekend dat het nieuwe verdeelvoorstel bij de ROB nog de nodige vragen oproept, zowel wat betreft de onderbouwing als de uitkomsten. In het Tussenbericht herijking gemeentefonds heeft het ROB daarom vragen gesteld aan de minister van Binnenlandse Zaken. Met de antwoorden daarop hoopt het ROB te kunnen komen tot een afgewogen en onderbouwd oordeel dat bijdraagt aan een verdeelvoorstel dat boven redelijke twijfel verheven is, uitlegbaar is en aan de maatschappelijke doelen van de Financiële Verhoudingswet voldoet.

Onder andere door deze vragen laat de minister van Binnenlandse Zaken het verdeelvoorstel nog eens kritisch tegen het licht houden. De verwachting is dat de antwoorden en een aangepast verdeelvoorstel in juni 2021 naar de ROB gestuurd kan worden.